donderdag 5 september 2013

Bio-energie goed of fout, wat meer nuance graag

Geschreven door: Martine Groenewegen, www.de-klik.com

Het was weer eens zover: in een artikel in Trouw http://bit.ly/13hkuXu riepen (emeritus) hoogleraren Martijn Katan, Louise Vet en Rudy Rabbinge op om te stoppen met het verbranden van hout in energiecentrales. De argumenten zijn dat het hout niet duurzaam zou zijn en de CO2 opname door aangroei in nieuw aangeplantte bossen niet snel genoeg gaat om de extra CO2 uitstoot tov steenkool te compenseren. Deze argumenten zijn erg beperkt en zullen door de betreffende energieproducenten snel van tafel worden geserveerd door te wapperen met hun rapport van de Green Deal duurzaamheid vaste biomassa over 2012, http://aa5.nl/snd0z. Ik ben zelf ook voor om de bijstook met hout voor elektriciteit als fout te bestempelen. Mijn argumenten liggen wat genuanceerder.

Allereerst heb je bijstook van pellets in kolencentrales. Dit hout komt overwegend uit het buitenland, met als grootste leverancier de VS. Het merendeel van die stromen is gecertificeerd. Certificatie legt echter geen eisen op welke delen van een boom gebruikt mogen worden, de noodzaak van kap of de schaal waarop de bosbouw plaatsvindt. Een gemiste kans om duurzaamheid te waarborgen. Volgens het rapport van de Green Deal bestaat maar 10% van de bijgestookte biomassa uit snoeihout. Als de rest hele stammen betreft is dat erg veel en weinig duurzaam. Dit hout kun je beter voor andere doeleinden (bijv. bouw) gebruiken. Ik heb in de VS en Canada enorm uitgestrekte percelen kale bosgrond gezien en vraag me af of die uitgestrektheid wellicht ook de aangroei belemmert. Ter vergelijking ogen de geoogste kleine percelen in Zweden al snel groen. Het rendement van de biomassa voor bijstook is ook beperkt, omdat de voorbehandeling energie kost. Vervolgens wordt alleen de elektriciteit gebruikt en de restwarmte door de ligging van de centrales merendeels geloosd.

De andere tak van bijstook van biomassa vindt plaats in afvalcentrales die ook energie produceren. Daar wordt zogenaamd oud hout verstookt. Dit categorie B en C hout heeft afvalstatus. De afgelopen jaren is in Nederland een overcapaciteit voor afvalverbranding ontstaan met dalende prijzen tot gevolg. Door de veranderende samenstelling van huisvuil zijn de bedrijven wel zeer geïnteresseerd in het meestoken van deze goed brandbare partijen afval en dus bereid om minder te vragen voor de afvoer. Deze lage kosten voor het verbranden belemmeren het hergebruik van het materiaal voor andere doelen. Waar de hoogleraren uit het Trouwartikel dit prefereren boven de houtpellets krijgt het van mij ook het stempel fout.

Zijn er dan wel bio-energieprojecten die wel goed zijn? Jazeker wel. Er zijn in Nederland heel wat installatie waar lokaal snoeihout wordt verbrand. Die installaties produceren vooral warmte. Door gedroogde houtsnippers toe te passen wordt een hoog energetisch rendement van de biomassa bereikt. De voorbehandeling kost geen energie, omdat men de snippers een paar maanden op natuurlijke wijze aan de lucht laat drogen. De snippers zijn meestal afkomstig van groenonderhoud in de omgeving. Op deze manier is ook de transportafstand beperkt en daarmee de CO2 uitstoot geminimaliseerd.